~ Een artikel met wat vertraging, Covid en goesting, u weet wel, maar daarom niet minder relevant of interessant en een mooie inkijk bij deze top brouwerij! ~

Zondag 8 september 2019, om 8u stipt worden we verwacht bij brouwerij De Ranke. In het kader van hopoogst 2019 neemt De Ranke ons mee langs enkele locaties die onlosmakelijk verbonden zijn met de geschiedenis van De Ranke en de productie van hun bieren. We bezoeken de hopvelden van Forrest Farm, Brouwerij Deca, Westvleteren (In De Vrede) en eindigen bij De Ranke zelf.

Ruim op tijd komen we aan te Dottignies/Dottenijs, een deelgemeente van Moeskroen, op een steenworp van Frankrijk. Te midden van een ontwakende dorpskern vinden we brouwerij De Ranke, in een eerder onopvallend gebouw. Men heeft de oude gebouwen waarin De Ranke gevestigd is zo goed mogelijk proberen te behouden, ondanks de beperkingen dat dit gaf. Met wat creatief denken is men er bij De Ranke echter in geslaagd een brouwerij en taproom uit te bouwen zonder veel aan het dorpszicht te veranderen.
Sinds 2005 is De Ranke hier gevestigd. Voordien brouwden brouwers Nino Bacelle en Guido Devos bij brouwerij en drankenhandel Deca te Woesten. De roots van brouwerij de Ranke gaan terug tot 1994 wanneer het eerste bier “Guldenberg” gebrouwen wordt. Alle bieren van de Ranke worden gebrouwen met hele hopbloemen. Deze hopbloemen zijn afkomstig van een nabij gelegen hopboerderij, Forrest Farm, te Waasten. Forrest Farm is onze eerst stop van de dag.

Bezoek Forrest Farm

Forrest Farm levert de (verse) hopbellen die worden gebruikt in elk bier van de Ranke. De Ranke brouwt zoveel mogelijk met hopbellen. Het gebruik van deze hopbellen zorgt voor een uitzonderlijk aromaprofiel, kenmerkend voor de bieren van De Ranke.
Forrest Farm teelt meer dan 10 verschillende hopvariëteiten, waarvan 1 zelf ontwikkelde variëteit de  -7784 – genoemd naar de postcode van de boerderij.
Vandaag volgen we het oogsten van de hop. Deze verse, ‘natte’ hoppen gaan rechtstreeks naar De Ranke. Met deze verse hoppen brouwt De Ranke jaarlijks het Hop Harvest bier, een uitzonderlijk bier met de aromatische kenmerken van verse hop en dus onlosmakelijk verbonden aan de oogstperiode.

Zodra de ranken worden losgesneden en op de kar belanden verspreidt de geur van hop zich over het veld. We volgen deze geur en de tractor naar de boerderij.
Op de boerderij worden de hopbellen gescheiden van de ranken door de “plukmachine”. De bellen worden in deze machine gescheiden van afval zoals blaadjes en takjes. Nadien worden de bellen gedroogd. Vervolgens worden ze geperst in balen en opgeslagen. Een groot deel van de bellen blijft opgeslagen om vervolgens in hun geheel gebruikt te worden tijdens het brouwen. Een ander deel wordt verwerkt tot hoppellets.

Bezoek Brouwerij Deca
Nu de geur van verse hop onze kleren doordrongen heeft gaan we geurend als een verse hopbel richting brouwerij Deca, te Woesten. Bij Deca werd in 1994 Guldenberg, het eerste bier van De Ranke, gebrouwen.
Er wordt gebrouwen onder een huurformule. Dit is niet hetzelfde als vele bierfirma’s vandaag doen. Nicolas Christiaens, brouwer en eigenaar van Deca Brouwerij, benadrukt dat iedereen die er wil brouwen wel degelijk de handen uit de mouwen moet steken en effectief zelf dient te brouwen op de installatie van Deca.
Hier wordt geen bier op recept gemaakt voor eender wie. De brouwketel van Deca dateert van 1920. Bij dit type ketel dient de mout na het brouwen langs boven uitgeschept te worden. Kilo’s mout aan hoge temperatuur uit de brouwketel scheppen is hard labeur. Deze manier van huurbrouwen is iets wat ik enkel kan toejuichen.
Zo onderscheidt men zich van de 1001 bierfirma’s die lukraak een receptje laten brouwen. Enkel degene die echt willen brouwen en hun hand niet omdraaien voor een beetje werk mogen hier brouwen.

De Ranke was een van de eerste huurbrouwers bij Deca, 11 jaar lang brouwden Nico Bacelle en Guido Devos hier hun bieren. De bieren die gebrouwen worden bij Deca vergisten allemaal in open vergistingskuipen. Het bier blijft één tot anderhalve week in deze kuipen. Nadien vergisten de bieren 3 weken op tanks om vervolgens nog een vergisting op fles te krijgen. De plaats waar de open kuipen zich bevinden is hermetisch afgesloten van de rest van de brouwerij. Omwille van de kans op het verstoren van de vergisting kunnen we deze ruimte niet bezoeken. We doorlopen de kamer met de gesloten tanks en zien hier onder andere Papegaei van brouwerij Verstraete wachten om gebotteld te worden. Na het bezoek aan de bottelruimte komen we aan in de nieuwe degustatieruimte/taproom en vaten ruimte.

In deze taproom worden alle bieren geschonken die zowel door Brouwerij Deca als door de gastbrouwers gebrouwen worden. We mogen vrij kiezen welke bieren we degusteren. Dat laat ik me geen 2 keer zeggen! 🙂

Totaal tegen alle regels in start ik met een sterk blond bier dat 2 jaar gerijpt heeft op een eiken vat, afkomstig uit Frankrijk. Georges IV. Het bier is opgedragen aan Georges Christiaens, brouwer en vader van Nicolas. Dit bier is het laatste brouwsel dat Georges bijwoonde. Als ode aan zijn vader heeft Nicolas dit bier uitgebracht. De lange rijping van dit bier kwam er spontaan.
Een eerste batch van dit bier mislukte doordat de nieuwe vaten te veel aroma’s van hout toevoegden aan het bier. Men probeerde dit te counteren door toevoeging van port. Desondanks raakte het bier in de vergetelheid. Tot 2 jaar later het bier nogmaals werd geproefd. Het resultaat was opmerkelijk, Georges IV werd eindelijk gebotteld.

Georges IV is een blond bier met aroma’s van eik, vanille en whiskey. Nadien degusteren we verse brouwsels van onder andere De Poes (Groene Bel) en uiteraard Deca zelf, Sir Grasshopper en Antiek Wit. Antiek Wit heeft me het meest verrast.
Een verfrissend witbier met opvallende wit schuimkraag, licht tot medium zoet, licht kruidig en een zeer lichte bitterheid. Het gebruik van tarwe is onmiskenbaar en geeft een fijn gevoel in de mond.
Een correct witbier dat zeker op mijn aanbeveling mag rekenen. Een fijne ontdekking in een bierstijl waarin er (naar mijn mening) te weinig nieuwe bieren op de markt komen.

Westvleteren – In de Vrede
We zijn inmiddels voorbij het middaguur, her en der hoor ik wat magen grommen. Het is dringend tijd voor onze derde stop bij In De Vrede, te Westvleteren. Op het menu staan de bieren van Westvleteren en een smakelijke portie stoofvlees.
De link van de Ranke met Westvleteren wordt duidelijk wanneer Nino Bacelle verwijst naar een schilderij van de abdij van Guldenberg.

Het eerste bier van De Ranke, Guldenberg is naar deze Cisterciënzerinnenabdij vernoemd. Ook in Guldenberg werd bier gebrouwen. In 1857 schonk de laatst levende zuster, Bernarde Quentin, van het Guldenberg klooster een groot deel van de inboedel en kerkschat (duizenden relieken) aan de trappisten van Westvleteren. De trappisten verkochten op hun beurt een groot deel van de relieken om inkomsten te generen. (bron: Sint-Sixtus Abdij van Westvleteren, Johannes Lootens)

Bezoek Brouwerij De Ranke
De laatste stop en kers op de taart is bij De Ranke. We beginnen met een rondleiding door de brouwerij. Niemand minder dan brouwer Guido Devos neemt ons mee op tour. Deze man is een vat vol brouwkennis en humor. Onze groep verkiest een korte rondleiding want we staan te popelen om de bieren te degusteren. Zoals al eerder aangehaald worden alle bieren van De Ranke gebrouwen met hele hopbellen. In tegenstelling tot brouwen met hoppellets of extracten is werken met hopbellen niet eenvoudig en tevens extra arbeidsintensief. De Ranke kiest resoluut voor hopbellen omdat deze een unieke smaak geven aan de bieren.

Een speciale kookketel helpt hierbij. De kookketel is binnenin schuin afgewerkt. Dit zorgt ervoor dat er reeds op lagere temperatuur een “rollende kook” ontstaat. Dit draagt bij tot een hoger rendement van de grondstoffen, betere smaak en hogere kwaliteit van het bier.
De bieren van De Ranke zijn bitter, iets want kenmerkend voor De Ranke sinds de lancering van XX-bitter in 1996. In een tijdperk van vooral zoete bieren kwam De Ranke op de proppen met een bitter bier. Destijds uniek voor het Belgisch bierlandschap dat gedomineerd werd door zoete bieren. Vandaag is het naar mijn mening nog steeds een stijlvoorbeeld en misschien pionier voor het Belgische craft bier brouwen. Ik zou zelfs durven stellen dat De Ranke zijn tijd ver vooruit was.

Van de brouwketel worden we verder geloodst naar de opslagruimte. Hier vinden we het handelsmerk van De Ranke, de hopbellen. Grote balen hop liggen hier te wachten om gebruikt te worden. Hier en daar bespeur ik toch enkele pellets. Deze worden enkel gebruikt door huurbrouwers of bieren in opdracht van andere brouwers. Van de opslagruimte lopen we naar de vergistingsruimte. Hierin bevinden zich de vergistingstanks en botteltanks. Nadien komen we in de lagerruimte. In deze vaten rijpen verschillende bieren. Het arendsoog van mijn compagnon viel op een wel heel uniek etiket. Eylenbosch. We beloofden plechtig aan Guido hierover niets te communiceren tot de officiële release. De Saison van Eylenbosch onderging de laatste rijping voor de grote lancering enkele weken geleden.

We wandelen verder naar de laatste kamer, een heerlijk houtig en fruitige geur komt ons tegemoet. We betreden de vatenruimte.
Hier rijpen de “zure” bieren van De Ranke. Cuvee De Ranke, Kriek De Ranke, Vieille Provision, …
Opvallend is het vat met Lambic De Ranke, deze Lambic wordt gebruikt voor de productie van Mirakel. Dit bier van spontane gisting werd gecreëerd met eigen gebrouwen lambic “Spierelambic”, genoemd naar een klein riviertje dat vlakbij de brouwerij loopt. De Lambic van De Ranke wordt gemengd met lambic van 2 Pajottenlandse lambiekbrouwerijen. Mirakel is een van de nieuwe bieren in het gamma van De Ranke en slechts beperkt verkrijgbaar.

Na het brouwerijbezoek komen we in de Taproom van De Ranke. Ik besluit Amer-Amer en Mirakel te degusteren. Amer-Amer smaakt voortreffelijk en doet nog het meest denken aan een bittere special belge. Dit bier is gebrouwen met Amerikaanse hop (Centennial en Cascade) geteeld in België. Het bier is middelmatig bitter met een licht zoete toets. Mirakel is licht zurig met aroma’s van appel, abrikoos, citrus en hout.

De brouwerij en de taproom van De Ranke kunnen bezocht worden op vrij- en zaterdagen. De brouwerij kan ook bezocht worden op afspraak. Voor meer informatie controleer je best de website van De Ranke.

Dank aan Kevin Desmet (Belgianbeergeek) voor de uitnodiging en aan Jorn Goemans (thefoodfactory) om mij te vergezellen tijdens de trip.
Dank aan het team van De Ranke en in het bijzonder de hartelijke, open en warme ontvangst door Nino Bacelle, Guido Devos en het voltallig De Ranke team.

Cheers,

Gery (BelgianTaster)