Een bezoek aan de brouwerij van Chimay inclusief degustatie en aansluitend diner? Daar moest ik geen 2x over nadenken. Een welgemeende dank aan @belgianbeergeek en aan @chimay voor deze onvergetelijke dag.

Eigenlijk zou ik een besluit op het einde van mijn epistel moeten noteren. Voor het geval dat je het einde niet haalt doe ik het nu al want dit wil ik absoluut kwijt. Chimay staat bekend als een van de grootste Trappisten brouwerijen. Met dit in het achterhoofd  ging ik uit van een koele, stijve en professionele ontvangst. Gelukkig klopte mijn verwachting niet! Zelden werd ik zo goed ontvangen als bij Chimay. Gastvrij, vriendelijk, los in omgang. Het enthousiasme van de gidsen kende geen grenzen. Op korte tijd wist men een waterval aan bierinformatie begrijpelijk en onderbouwd over te brengen. Het niveau van de rondleiding werd aangepast aan het publiek zodat zelfs de doorgewinterde bierspecialist of beergeek hier nog wat nieuws te weten kwam. Wanneer je de kans krijgt om de brouwerij te bezoeken geef ik alvast één goede tip. Doen!

Het bezoek
Het is eind februari wanneer ik samen met andere gelukkigen verzamel op de parking van de brouwerij. De dag begint in het degustatielokaal, gelegen boven de bron die de brouwerij voorziet van water.  Een tas koffie, opgegoten met water uit de bron van Chimay, staat op ons te wachten. We krijgen een korte introductie en men polst naar onze kennis over bier en Chimay. Zo weet de gids het bezoek aan te passen aan de groep. Het is ook de bedoeling dat wanneer iemand vragen heeft met betrekking tot Chimay deze persoon naar huis gaat met een antwoord op de vraag.
Later op de dag worden we hier opnieuw verwacht voor een bier en kaasdegustatie, dat klinkt alvast goed!

De abdij
Het bezoek van het domein en brouwerij start op het eindstation voor de monniken van de Abbeye de Scourmont. We betreden namelijk het kerkhof van de abdij. Dit kerkhof is voorbehouden voor de monniken van de abdij. Op een uitzondering na, professor Jean De Clerck en zijn partner. Omwille van zijn jarenlange inzet voor de brouwerij en de ontwikkeling van de bieren van Chimay samen met pater Théodore (1913-2002), werd hem een ereplaats op het kerkhof voorbehouden.

Samen met Jean De Clerck isoleerde pater Théodore de gist voor Chimay zoals we het bier nu kennen. Deze giststam vormt tevens de basis voor alle Chimay bieren.
We volgen de weg rondom het domein en betreden zo het klooster. Eenvoud, soberheid en stilte. Geen franjes en overbodige versiering, een enkel schilderij en verder hoge, kale, witte muren. Eenvoudig doch imposant. De abdij werd gesticht in 1850 toen 17 monniken van de Sint-Sixtus abdij  Westvleteren vertrokken naar Chimay om hier een nieuwe orde te starten. Deze monniken wijden hun leven aan God, het gebed (7x per dag) en arbeid ten behoeven van de gemeenschap. Aanvankelijk werd in Chimay eerst kaas geproduceerd en nadien pas bier.

De abdij is ondertussen uitgegroeid tot grootste werkgever van de regio en voorziet een groot gedeelte van de inkomsten uit de verkoop van kaas en bier voor de gemeenschap. Denk hierbij aan het steunen van goede doelen en zelfs het voorzien van startkapitaal voor lokale ondernemers (bakker, kruidenier, enz…). De ingrediënten voor de producten worden zoveel mogelijk lokaal gewonnen, op deze manier voorziet de abdij ook in werk en inkomsten voor de regio. De melk voor de kaas wordt uitsluitend lokaal ingekocht, bij wel 250 verschillende lokale boerderijen.

Het bezoek tot dusver maakt tevens deel uit van de Chimay experience. Deze rondleiding kan je starten aan de Espace Chimay, met behulp van een tablet kom je meer te weten over Chimay. Deze rondleiding kan ten alle tijden gedaan worden. (klik hier voor informatie) De brouwerij zelf is niet te bezoeken, het domein wel. In het aanpalende restaurant Auberge de Poteaupré kan je streekgerechten met Chimay bieren proeven.

De brouwerij:
Tijd om de brouwerij zelf te bezoeken! Alvorens we de brouwerij betreden krijgen we een korte uiteenzetting van het brouwproces en de verschillende invloeden van water,mout, hop en gist op de bieren van Chimay.

Via kleine gangen komen we in het laboratorium. Hier wordt het bier, samen met alle ingrediënten van het bier, gecontroleerd. In kleine micro-brouwketels werden tot een tijd geleden nog proefbrouwsels gemaakt. Het lijkt wel een kleine thuisbrouwerij waar de brouwers – monniken (of leken) zich konden uitleven.

De volgende stap is richting brouwzaal. Hier wacht een grote Meura brouwketel van 250hl ons op. Vandaag brouwt men niet, er wordt namelijk een onderhoud gedaan van de ketels en de filterinstallatie.

Men beschikt over vergistingtanks van 1000hl, een brouwdag bestaat dus uit 4 brouwsels om deze tanks te kunnen vullen.
Na het filteren en koken wordt het bier overgepompt naar  verticale vergistingstanks van 1000hl. De unieke Chimay gist kan aan het werk gaan.
Chimay blauw vergist 4 tot 5 dagen en eindigt dan aan 8%. Hierna wordt het bier gedurende ongeveer 15 dagen geklaard aan 0°c. Zodra het bier geklaard is gaat het in tankwagen richting de bottelarij in Baileux (enkele kilometers van de brouwerij). Hier wordt er extra verse gist toegevoegd en wordt de 2^e vergisting opgestart.

Gedurende de 2^e vergisting verblijven de afgevulde flessen 22 dagen in de warme kamer. Tijdens de 2^e gisting komt er nog 1% alcohol bij om te eindigen zoals we het bier allemaal kennen. Het duurt 1 maand om Chimay Blauw te produceren. Chimay bieren zijn tevens een van de weinige (commerciële) bieren die nog vergisten op het vat, volgens onze gids. Momenteel wordt er 186.000HL bier gebrouwen in Chimay. Het grootste deel is voor Chimay Blauw (55%), Blanche (21%), Rouge (16%) en Doree (8%) sluit het rijtje af.

Naast de gebruikelijke bieren worden er ook bieren gerijpt op houten vaten. Deze limited edition bieren zijn telkens gerijpt op zorgvuldig geselecteerde vaten. Elke soort hout (Franse eik, kastanje, Amerikaanse eik..) en drager (whisky, rum, cognac…) geeft een eigen uniek karakter aan het bier.

Weetje: Om bier te maken is er veel water nodig, veel water gaat uiteraard verloren. Chimay gebruikt 5 liter water per liter bier. Tot enkele jaren geleden was dit 7 liter. Een mooie besparing als je het mij vraagt. Het dak van de brouwerij ligt als het ware vol zonnepanelen, door het opwekken van energie probeert men de ecologische voetafdruk van het brouwen te beperken.

De laatste halte binnen de brouwerij is de kelder. Hierin worden de bieren van verschillende jaargangen zorgvuldig bewaard. Allemaal rechtop! Men kiest voor een verticale bewaring omdat de kurken van goede kwaliteit zijn, en ook rechtopstaand een perfecte bewaring garanderen. De kurken zullen niet uitdrogen. Deze bewaring zou ook beter zijn voor de gist en nadien de smaak ten goede komen. Ik nam de proef op de som en inspecteerde enkele flessen van 20 jaar oud. Perfecte kurk en vulniveau van de fles. Goed om te weten en uiteindelijk weer wat voer voor discussie.

Zowat alle Chimay bieren evolueren verder op fles. Chimay Doree wordt vanzelfsprekend aangeraden vers te drinken. Een blond, hoppig bier van 4,8% heeft niet erg veel baat bij veroudering. De overige bieren zullen allemaal een positieve smaakevolutie doormaken. Dit loont zeker de moeite om te testen. De bieren kosten geen fortuin en lonen zich uitstekend om waar te nemen welke positieve (of negatieve) impact veroudering van bier kan hebben. Chimay blauw heeft het beste bewaarpotentieel, bij voorkeur bewaard in 75cl fles.

Degustatie Chimay Bier en Kaas
Na het brouwerijbezoek worden we in het proeflokaal verwacht voor een presentatie over de brouwerij, de bieren en de kazen. Bier en kaas, het blijft een hemelse combinatie, iets wat naar mijn mening nog te weinig gedaan wordt. De uitdrukkingen van enkele mensen uit de groep liegen er niet om. De combinaties die we proeven zijn heerlijk, de kazen en bieren van Chimay zijn allen voortreffelijk te combineren. Het voordeel is dat zowel de bieren als de kazen vlot verkrijgbaar zijn, ook in de grotere supermarkten. Dit zorgt er voor dat de drempel toch een beetje verlaagd wordt voor de niet doorgewinterde beergeek of foodie.
Chimay breekt duidelijk een lans wanneer het gaat om bier en kaas samen te degusteren. Naar mijn mening is dit goed, het wekt de interesse van het grotere publiek om te experimenteren met bier en kaas. Op deze wijze promoot men ook bier en kaascombinaties van andere brouwerijen en kaasmakers, iets wat ikzelf toejuich en wat de markt enkel ten goede kan komen.

De degustatie start met Chimay Dorée in combinatie met Poteaupré kaas.
Dorée is wellicht het meest verfrissende bier van Chimay. Frisse en licht kruidige hop aroma’s rijzen op uit het glas. Het is licht floraal met de nodige sinaas, citrus en fruittonen, het bier is supervers en dat merk je in de geur, het lijkt wel alsof je je neus in een zakje hop stopt. Ik kan me Dorée zo niet herinneren dus ik ben aangenaam verrast, dit is eentje die ik vanaf nu vaker ga drinken!
Het bier is licht troebel en goudkleurig. Dorée is eerder bitter dan zoet en doet met dit direct denken aan een session-ipa. Vreemde vergelijking misschien? Met 4,8% alcohol drinkt dit bier vlot weg, het voelt licht aan en bezorgt je niet direct een verzadigd gevoel. In combinatie met een diner kan dit een verrassend aperitiefbier zijn.
De Poteaupré kaas behoort tot de roodschimmelkazen en is halfhard. De smaak is zacht, licht smeuïg en puur. De uitgesproken zuivere en verrassend lichte melksmaak combineert goed met dit bier. Het bier is ook uitstekend te combineren met jonge, romige kazen.

Het volgende bier is Chimay Rouge (7% abv) gecombineerd met de a la Chimay Rouge kaas. Rouge is donker amber van kleur. Dit is een klassieke Belgische dubbel. In de neus karamel, pruimen, kruiden, gebrande mout en fruit (een vleugje abrikoos). Het bier start licht zoet en eindigt met een aangename bitterheid. Aroma’s van donker fruit, karamel, donkere kandij en pruim hebben de bovenhand. Dit is een gebalanceerde dubbel, ik zou bijna durven zeggen een stijlvoorbeeld. Veel Belgische dubbels zijn zoet, bij deze is dat niet het geval. Het zoete verdwijnt al snel onder de bitterheid die tot in de nasmaak aanhoudt.
De Chimay Rouge kaas wordt gewassen met het gelijknamige bier. De kaas is smeuïg en romig met een fruitige, nootachtige toets. Men spreekt over een hop aroma, maar dit vind ik niet direct terug. Het aroma van abrikoos komt wel licht door. Het aroma van het bier versterkt hier de fruitige aroma’s van de kaas, pas dan valt de abrikoos erg op. Een interessante combinatie.

Chimay Blue is als derde aan de beurt. Deze klassieker onder de trappistenbieren wordt geserveerd met de Grand Chimay kaas. Chimay Blue (9% abv) vloeit donkerbruin en vormt een romige licht beige schuimkraan. Aroma’s van gebrande mout, donker fruit, siroop, een overrijpe banaan en gist rijzen op uit het glas. Bij het drinken vormt zich een complex en subtiel geheel van donkere mout, chocolade, karamel, rozijn, peer, toffee en zoveel meer. Naarmate het bier opwarmt komen er meer aroma’s vrij.
De kaas die men hierbij serveert is de Chimay a la Blue, een kaas gewassen in Chimay Blue. Dit zorgt ervoor dat de korst een gist en moutsmaak opneemt en zo de kaas meer karakter geeft. De korst van deze kaas eet je ook best op, anders mis je de intense smaak. In combinatie met het bier accentueert deze kaas de fruitigheid van het bier. De kaas is licht nootachtig en vormt een geslaagde combinatie met het zachte chocolade en karamel aroma van het bier.

De laatste pairing is weggelegd voor de Chimay Triple (8% abv) met Vieux Chimay. Deze goudgele, licht troebele tripel barst van de esters afkomstig van de gist. Aroma’s van hop en gist hebben de bovenhand, denk hierbij aan een fruitige en kruidige tripel. Een beetje banaan, schijfje sinaasappel en een handvol druiven zijn direct herkenbaar in dit bier. Deze triple is medium zoet en licht tot medium bitter, de zachte bitterheid houdt aan tot in de nasmaak, in de nasmaak merk in een vleugje karamel en rozijn.
De pairing met de Vieux Chimay kaas is prachtig. Deze oude karaktervolle kaas (minstens 6 maanden gerijpt) is licht gezouten en heeft een nootachtig aroma. Wederom een licht fruitig aroma. Opmerkelijk voor deze oude en pittige kaas. Wanneer de fruitige en kruidige aroma’s van het bier samenvloeien met het licht zoute en noot aroma van de kaas ontstaat een nieuw harmonieus geheel.

Onze tour sluit af met het degusteren van een vat gerijpte Chimay Blue, deze Grande Reserve Vieille en Barriques werd gebrouwen in 2016. De vaten waarop dit bier gerijpt heeft is een mengeling van franse eik en Amerikaanse eik. Er werd hout van cognac vaten en van kastanje gebruikt om dit bier een unieke complexe smaak te geven. Voor mij toch wel het hoogtepunt uit de proeverij.

Het bier kleurt robijnrood tot lichtbruin, het schuim trekt vrij snel weg, warme aroma’s van hout, karamel, cognac, donkere mout en gedroogd rood fruit rijzen op uit het glas. Bij het proeven is de rijping op cognac subtiel merkbaar, verder merk ik eik, donkere mout, gedroogd fruit zoals rozijn  en de impressie van warme gekarameliseerde appel en een vleugje vanille. Het bier is niet te zoet en medium bitter. De nasmaak blijft lang hangen en laat een verwarmende licht klevend nasmaak van karamel, eik en een vleugje chocolade achter in de mond. Ik pair deze nog even met restjes van de kazen en vind de Vieux Chimay er het best bij passen, het nootachtige van de Vieux Chimay vult het geheel van aroma’s in het mooi aan.

Met deze barrel aged Chimay komen we aan het einde van het bezoek. We krijgen allemaal een box mee met bier, kaas  en benodigdheden om zelf een bier en kaasdegustatie te organiseren. Dit natuurlijk om anderen warm te maken voor Chimay, maar ook om thuis verder te experimenteren met bier en kaas. Dit zet misschien meerdere mensen aan om bier met kaas te combineren en om meerdere kazen en bieren met elkaar te pairen. Met Chimay ligt de drempel alvast laag (in zowat elke supermarkt vind je wel Chimay kaas en bier) dit opent hopelijk enkele ogen en start zo de zoektocht naar nieuw combinaties en bieren.
De marketing van Chimay heeft goed haar werk gedaan. Men promoot naar mijn mening niet enkel de eigen bieren maar ook het bier en foodpairen in het algemeen. In tegenstelling tot enkele andere “grote brouwerijen” wordt dus niet enkel het eigen bier gepromoot maar de gehele markt en in het bijzonder het verantwoord degusteren van bier en kaas.

Een welverdiende dikke duim voor Chimay!

Cheers!

Gery – BelgianTaster